Thomas Korthals Altes
met: Susan Visser (Ellen), Johan Leysen (Sybrand van Hulst), Pierre Bokma (Joris Demmink), William Hope (CIA), Merijn de Jong (Olaf), Mike Reus (David), Lotje van Lunteren (Annemarie), Ali Cifteci (Nathan), Joris Smit (Roel), Tijn Docter (Joop), Gerson Oratmangoen (Ronnie), Petra Laseur (voorzitter CTIVD), Mehrnoush Rahmani, Cendy Onstein (AIVD medewerker)
Scenario: Theodor Holman. 2 november 2004, even na 9 uur in de ochtend. Op het hoofdkantoor van de AIVD in Leidschendam gaan alle alarmbellen af: het bericht komt binnen dat in Amsterdam Theo van Gogh is vermoord, en even later dat de dader Mohammed Bouyeri heet. Vooral die laatste mededeling doet de hectiek ten kantore toeslaan, want die naam kennen ze bij de dienst maar al te goed. En hij is niet de enige. Feitelijk kennen ze alle leden van wat de pers de “Hofstadgroep” is gaan noemen. Sterker: met menig lid onderhoudt de dienst nauwe contacten. Wat is er gebeurd? Hoe kon het dat ze niet in de gaten hadden dat Bouyeri, toch een centrale figuur in hun onderzoek, met dat plan rondliep? En dat hij het kon uitvoeren zonder dat de dienst het in de gaten had? Of is er meer aan de hand? Zaak is in elk geval om zo snel mogelijk de vele angels uit dit dossier te halen. Dat heeft prioriteit, en die taak komt als vanzelf bij teamhoofd Ellen Maas te liggen, die met haar vaste stafleden, nauwlettend in de gaten gehouden door haar baas Sybrand van Hulst, de taak krijgt de vele dreigende brandjes te gaan blussen – Van Hulst houdt dan ondertussen de politiek wel op afstand, via enkele cruciale topambtenaren. Ondertussen staat het land, soms ook letterlijk, in brand. In die atmosfeer moet Ellen behoedzaam opereren, zeker als haar vermoeden steeds meer bevestigd wordt dat de dienst steken heeft laten vallen – ze raakt ervan overtuigd dat de moord voorkomen had kunnen worden, als haar collega’s maar beter hadden opgelet. Dat brengt haar in een groeiend loyaliteitsconflict; de dienst is haar leven, andere zaken spelen geen rol. Wanneer blijkt dat er veel meer aan de hand is dan alleen onoplettendheid, komt haar loyaliteit met name richting haar baas onder grote druk te staan, en zal ze uiteindelijk moeten kiezen. Zeker wanneer eenmaal alle sporen efficiënt lijken te zijn uitgewist.
Producenten: Gijs van de Westelaken, Chantal van der Horst. Camera: Thomas Kist. Production design: Barbara Westra. Geluid: Jos ten Klooster. Montage: Daan van de Westelaken. Muziek: REC Sound. Productiebedrijf: Column Film. Omroep: VPRO. Distributeur: A-Film Benelux BV, Herrie Film & TV.
Wat scenarist Theodor Holman betreft betekent de film, die op het Nederlands Film Festival 2014 in première gaat en op 2 november 2014 door de VPRO op Nederland 2 wordt uitgezonden, zeker geen afsluiting van zijn 'Van Gogh-activiteiten'. 'Zoals ik zijn moeder heb beloofd, blijf ik elke 5 jaar komen met iets persoonlijks ter ere van Theo, dat kan nog veel moois opleveren.'
Persreacties:
Jos van der Burg in 'Het Parool' van 26 september 2014: "De film '2/11 - Het spel van de wolf' over de moord op Theo van Gogh is veel geloofwaardiger dan '06/05', Van Goghs film over de moord op Pim Fortuyn. Het is een vaardig geregisseerde thriller die soms iets te eenduidig is. (...) De film bestrijdt de officiële lezing dat Van Goghs moordenaar Mohammed Bouyeri een lone wolf was, die uit het niets opdook. Hij was al lang in het vizier bij de AIVD als een belangrijke figuur in de Hofstadgroep, de terreurgroep die aanslagen voorbereidde. Van Gogh werd het slachtoffer van het plan van de AIVD om de hele Hofstadgroep in één klap op te rollen, zodat Bouyeri geen prioriteit had. Hij was 'collateral damage' zegt de hoogste baas van de AIVD (Johan Leyssen). De ijskoude, emotieloze ambtenaar zet de moord neer als het werk van een eenling en is verder druk met het verhullen van het geblunder van zijn dienst. Taps van gesprekken binnen de Hofdstadgroep, die aantonen dat Bouyeri (inter)nationale contacten had, dienen te verdwijnen. Tegenover hem staat teamhoofd Ellen (Susan Visser), die geschokt is door de missers van de AIVD en het cynisme van haar baas, die haar inpepert dat het belang van de staat altijd prioriteit moet hebben. De waarheid doet er niet toe. De 'wolf' in de titel slaat dus ook op de AIVD. Het spel achter de schermen brengt Ellen in een loyaliteitsconflict: meewerken aan de leugen of de waarheid naar buiten brengen? Anders dan Van Goghs '06/05' (2004), dat een ongeloofwaardige complottheorie over de moord op Fortuyn poneert, is '2/11 - Het spel van de wolf' grotendeels gebaseerd op feiten, zodat hij veel geloofwaardiger is. Minder sterk is dat de personages in de door Thomas Korthals Altes vaardig geregisseerde thriller nogal eenduidig zijn. De AIVD-baas is een cynicus, Ellen een gevoelsmens, een hoge ambtenaar (Pierre Bokma) een gevoelloze hork. Hun uitspraken zijn net iets te exemplarisch. Dat mensen verwarrende en tegenstrijdige dingen kunnen zeggen, is niet terug te vinden in het script van Theodor Holman en Gijs van de Westelaken."
Kevin Toma in 'de Volkskrant' van 2 november 2014: " Samenzweringsthrillers zijn een stuk spannender wanneer hun complottheorieën op feitelijke gebeurtenissen steunen. De afluisterpraktijken van Nixon. De aanslag op John F. Kennedy. Of, in Nederlandse dimensies, de moord op 2 november 2004 op Theo van Gogh. (...) het door Gijs van de Westelaken en Theodor Holman geschreven 2/11 verschijnt dik een week nadat hoofdofficier van Justitie Frits van Straelen in het tv-programma EenVandaag dezelfde vraagtekens bij de zaak heeft gezet. Tegelijkertijd siert het regisseur Thomas Korthals Altes dat hij die urgentie niet probeert uit te melken. Geen opgeklopt gedoe met nerveus camerawerk of dramatische muziek, maar een film die beheerst zijn punt maakt. En dan nog steeds kun je als toeschouwer denken: misschien ging het zo, misschien ook niet. Dat de makers dicht bij de feiten willen blijven maar ook dichterlijke vrijheid zoeken, wordt alleen al door de twee hoofdpersonages geïllustreerd: de een is een scenariocreatie, de ander gebaseerd op een historisch figuur. De plot draait voornamelijk om de fictieve AIVD-teamchef Ellen Maas (Susan Visser), die lucht krijgt van de misstanden rond het Hofstad-onderzoek en daardoor botst met haar ijskoude baas Sybrand van Hulst (Johan Leysen). Op het kantoor van de AIVD wordt opvallend veel naar het tv-journaal gekeken en naar de radio geluisterd; een praktische én effectieve manier om de werkelijkheid van Van Goghs moord via archiefmateriaal te laten binnensijpelen. Intussen creëren Korthals Altes en cameraman Thomas Kist kundig een benauwend sfeertje met wat duister belichte straten en goed gekozen locaties. Het fascinerendst is de ruimte die in 2/11 wordt vrijgemaakt voor typisch Hollandse vergadercultuur: steeds weer schuiven we aan bij de dagelijkse briefing aan de AIVD-tafel, waarbij volop koffie wordt genuttigd en mensen nerveus door paperassen bladeren omdat ze dat ene feitje niet zo snel kunnen vinden. De burelen van de AIVD ogen als een doodnormaal, bleek en lusteloos ingericht kantoor, waar het bewaken van de staatsveiligheid toch vooral routinewerk blijkt te zijn. De AIVD als broodje-met-kaas-variant op de vertrouwde CIA-kost uit Hollywood: een interessant concept. Bij de zoveelste briefing, is de rek er niettemin uit. Dan wordt er in 2/11 toch net iets te veel gepraat en blijft de menselijke kant van Maas en Hulst onderbelicht. Schietpartijen, achtervolgingen, zulke clichés zijn in een politieke thriller als 2/11 helemaal niet nodig. Maar zonder echt interessante helden wordt het toch al snel wat saai."
Kijkwijzer: Alle Leeftijden.
Trailer
IMDb
Premiêre: 2 oktober 2014 (7 bioscoopzalen)
K-90 minuten
Geen opmerkingen:
Een reactie posten